Buitenplaats in een natuurlijke omgeving

In november heb ik op het prachtige terrein van Isis Sofia te Dalfsen in Overijssel een sjamanistische workshop gevolgd van Little Grandmother (Kiesha Crowther). We werden ontvangen in een gebouw van circa 20 bij 8 meter met daarin alle faciliteiten voor groepen. Zowel binnen als buiten werden allerlei ceremonies uitgevoerd waaronder een waterceremonie in het ven en een vuurceremonie onder de sterrenhemel. Tijdens deze laatste ceremonie hoorde je de uilen om je heen roepen.
Op het terrein staat ook een grote woning waar twee wooneenheden gekoppeld zijn. Met name door de monumentale woning en de landschappelijke tuin straalt het geheel de sfeer uit van een buitenplaats in een natuurlijke omgeving.

Natuurtuin

Het complete terrein van circa 4 hectaren ligt in de invloedssfeer van de Vecht. De voormalige maïsakker, waarop het geheel is gerealiseerd, is op vakkundige wijze omgetoverd en zodanig geprofileerd dat er glooiingen zijn aangebracht als ware het de stroomgeulen van de rivier. Ondanks dat het terrein pas relatief kort geleden (2001) is aangelegd heeft het nu al een waardige uitstraling. Door de hoogteverschillen en de variatie in droog en nat  is een zeer gevarieerde vegetatie ontstaan. Daarnaast komen op het terrein veel verschillende en bijzondere mossen voor.
Centraal op het terrein is een plas gegraven die de uitstraling heeft van een ven. De vrijgekomen grond is op een natuurlijke wijze in het terrein verwerkt en beplant met opgaande inheemse beplanting. Inheemse beplanting is de beplanting die van nature in een bepaald gebied voorkomt.
Gemaaide graspaden zorgen voor een natuurlijke ontsluiting van het terrein. Op een logische manier is het mogelijk alle bijzondere plekken op het terrein te bereiken en te genieten van het natuurschoon.

Inpassing bebouwing
De monumentale woning staat op een hoger deel van het terrein. De bijgebouwen zoals de werkschuur/garage en het gebouw voor groepen staan hier duidelijk los van. Alle gebouwen zijn bereikbaar vanaf de oude zandweg met opgaande boombeplantingen, de Keizersteeg. Door de ontsluiting vanaf de Keizersteeg zijn de gebouwen juist op een logische wijze gerangschikt.

Doordat het woongedeelte los staat van het gebouw waar groepen ontvangen worden, is er zowel voor de bewoners als voor de groepen privacy ontstaan. Op een informele manier is de scheiding tussen beide functies op het terrein uitgewerkt. Ondanks dat er twee aparte toegangen tot het terrein zijn, is zowel het parkeren voor bezoekers als voor de bewoners nabij dezelfde werkschuur/garage gerealiseerd.

Isis Sofia is een goed voorbeeld van een nieuwe buitenplaats in een bestaande en waardevolle omgeving. Door de inrichting van het terrein en het gebruik door groepen is het een mooie aanvulling voor de omgeving. 

www.isissofia.nl

Bed & Breakfast in oude boerderij te Ruitenveen

Tijdens een bezoek aan Salland (Overijssel) heb ik, in het najaar van 2014, overnacht in een oude boerderij in Ruitenveen. Op het erf is, in een van de voormalige bedrijfsgebouwen, een gezellig verblijf gemaakt met een keuken/eetkamer en twee aparte slaapkamers met douche. Toen ik ‘s morgens vroeg op was heb ik een wandeling over het erf en de omgeving gemaakt en was onder de indruk van de geslaagde inrichting van het geheel.

Cultuurhistorie

De ontginning van het moerasgebied van Ruitenveen begint in de 17e eeuw. Omstreeks 1635 is er op plaats van het huidige Westeinde een afwateringskanaal gegraven dat uitmondde op de Vecht.  Vanaf deze eerste bewoningsas volgen de weilanden, de akkerlanden en de woeste gronden elkaar op.  De perceelranden werden ingepland met elzen en essen. De woeste gronden werden in hoofdzaak begraast door schapen en er kwamen in die tijd veel schaapskooien voor.

In de periode daarna wordt het landbouwgebied voortdurend uitgebreid.  Er ontstaan smalle kavels en diepe landen. Door de bevolkingsgroei en de ontginning komt er achter het huidige Westeinde een tweede woonas te liggen.
Het zogenoemde achterpad (nu Ruitenveen) kent een vrij grillig verloop. Door met name de verkaveling in de vijftiger jaren van de vorige eeuw is er achter de ontginningsas van het Westeinde en het Ruitenveen een landbouwgebied ontstaan met een overwegend open en grootschalige structuur.  In het kader van de laatste ruilverkaveling Nieuwleusen-Ruitenveen werden diverse maatregelen getroffen om de duurzame landbouw optimale productieomstandigheden te bieden.
Daarnaast wordt er naar gestreefd om het historisch landschap van o.a. het Ruitenveen door aanleg van bosjes en erf- en perceelbeplanting weer in de oude staat terug te brengen.

Bebouwing

In het Ruitenveen staat voornamelijk lintbebouwing met hoofdzakelijk boerderijen in een dubbele ontginningsas. De bebouwing staat grotendeels met de voorzijde gericht op de weg Westeinde, waarbij rekening is gehouden met de structuur van de smalle langwerpige kavels. Doordat de boerderij nu vanaf Ruitenveen wordt benaderd kom je via het erf bij de woonboerderij terwijl oorspronkelijk eerst de boerderij werd benaderd.

De meest voorkomende boerderij in het Ruitenveen is van het type Hallehuis. Deze boerderijen hebben lage goten en zadeldaken met aan beide zijden wolfseinden.

Erf en tuin

Door het behoud van de oorspronkelijke stallen en de gebakken materialen als verharding is de sfeer van een boerderenerf goed bewaard gebleven. Aan de voorzijde van het huis is het terrein in gebruik als siertuin. Met beukenhagen, die als basis voor de meeste hagen op het erf dient, is een duidelijk kader gemaakt. Met buxus is een verdere indeling van de tuin gemaakt. De vrouw des huizes vertelde me dat zij vroeger een veel uitbundiger bloemenassortiment in de buxusperken had staan maar dat dit niet meer te onderhouden viel. Mijn idee is dat de tuin nu een veel logischer beeld geeft van een boerderijtuin met boerenheesters die eenvoudig te onderhouden zijn.

Naast de siertuin is een kleine en overzichtelijke moestuin gemaakt die duidelijk van de rest van de tuin is afgescheiden. Ook hiervoor zijn beukenhagen gebruikt. Het voordeel van het afscheiden van de moestuin is dat de tuin in de winterperiode, wanneer er weinig gewassen groeien, niet in het zicht is. Ook wanneer er een periode geen tijd is voor onderhoud haalt het onverzorgde beeld van de moestuin niet de gehele tuin naar beneden.

 

De boerderij van B&B Route 19 in Ruitenveen is een mooi voorbeeld van een boerderij die een andere bestemming heeft gekregen maar waarvan de geschiedenis nog is af te lezen.


www.plancompagnons.nl