Boerderijen in de Champagnestreek van Frankrijk

Sinds 2012 ben ik bezig met een wandeltocht vanuit Breda naar Jeruzalem. Jaarlijks loop ik  een stuk van deze pelgrimstocht. In de zomer van 2014 ben ik van Reims naar Pontarlier gewandeld en heb onder andere de Champagnestreek doorkruist. Hier zijn me een aantal zaken opgevallen bij de boerderijen en de boerenerven die erbij horen.

Dorpsboerderijen
In de Champagnestreek worden wijngebieden afgewisseld met akkers. Alles gebeurt op een grootschalig manier. Opvallend is dat er nagenoeg geen boerderijen solitair in het landschap staan. De boerderijen zijn geclusterd in dorpjes en gehuchten. Boerenschuren en hun grote poorten sluiten vaak direct op de straat aan. De woning ligt iets terug of staat loodrecht op de straat. Het erf sluit zowel aan op de schuren en bedrijfsgebouwen enerzijds en de woning anderzijds. Deze erven worden meestal afgeschermd door middel van een hekwerk met een statige poort.

Afhankelijk van de rijkdom van het gebied is de woning eenvoudig of luxer uitgebouwd. In sommige gevallen is de woning een "petit chateau".

Erven van de Champagne
Opvallend is dat haast alle erven bestaan uit half verharding (grind of split). De indeling is vrij eenvoudig en gericht op de functie van het boerenbedrijf. Nabij de woning wordt met behulp van potten of bakken de boel opgefleurd. In de plantenbakken worden kleurige vaste planten of eenjarigen gebruikt. Bomen die rondom de boerderij voorkomen bestaan voornamelijk uit fruitbomen (appels, peren, pruimen, kersen en noten) en lindes.
Vaak ligt aan de andere zijde van de boerderij een moestuin waar groenten, kruiden en kleinfruit worden gekweekt voor eigen gebruik. Zoals bekent houden de Fransen van lekker eten.

Grootschalige ontwikkelingen
Omdat ook in Frankrijk de schaal van de landbouw vergroot ontstaan er nieuwe ontwikkelingen. Op kruisingen van landbouwwegen ontstaan haast industriële complexen. Deze schuren worden gebouwd zonder woningen. De boeren blijven in de dorpen en gehuchten bij elkaar wonen.