Herenboerderij op Landgoed Zoudtland

Op 24 oktober 2014 heb ik een bezoek gebracht aan landgoed Zoudtland. In 1987 ben ik betrokken geweest bij het ontwerp van een masterplan voor dit landgoed. Als onderdeel van het masterplan is een arboretum ontworpen en aangelegd. Een arboretum is een verzameling van bomen. In de situatie van Zoudtland zijn de bomen gerangschikt volgens geografische herkomst. Zo zijn er bomen gegroepeerd uit de werelddelen Europa, het noordelijk deel van Afrika, Zuidoost Azië en Noord Amerika. Nu, na 27 jaar, ziet het geheel er als een volwassen arboretum uit.

Herenboerderij
Centraal op Landgoed Zoudtland staat een herenboerderij uit 1733. De lanen op het landgoed zijn dan ook gericht op dit landhuis met de erbij horende Vlaamse schuur. In de directe omgeving van het landhuis zijn verschillende tuinen en terrassen gesitueerd. In de jaren vóór de 2^e wereldoorlog is een grote zwemvijver aangelegd. De tuinen gaan over in een park en bosgebied afgewisseld met weilanden en populierenakkers.
Op het landgoed in de herenboerderij hebben verschillende heren van stand gewoond. Het landgoed werd gebruikt als prettige locatie om te wonen. Daarnaast bood het landgoed ook opbrengsten voor eigen gebruik. Moestuin, boomgaard en houtopstanden zijn altijd onderdeel van het landgoed geweest.

Historie Landgoed Zoudtland
De huidige herenboerderij dateert uit de tweede helft van de 17^de eeuw. In die periode kwam het in handen van Peter van Soutelande, schout van Turnhout, aan wie het landgoed zijn naam dankt. Begin 19^de eeuw kwam het in handen van de familie Trip die zich, na verheven te zijn in de adelstand, Trip van Zoudtland is gaan noemen. Deze familie heeft het landgoed uitgebreid en verfraaid.
In de periode dat Zoudtland eigendom was van de Hervormde Gemeente Princenhage (1906-1963)  , waren er plannen om, langs beide zijden van de toegangslaan, villa’s te bouwen. De toenmalige huurder,  van der Schrieck, heeft deze plannen in 1937 definitief kunnen verijdelen. Door tuinarchitect T.H. Koning is in 1938 een tuinontwerp voor het deel bij het huis gemaakt.
In 1963 kwam het landgoed weer in particuliere handen. Mr. C. Overwater heeft in 1986 het idee opgepakt om de toen ruimschoots aanwezige populierenakkers op het landgoed om te vormen tot een arboretum (=bomenverzameling), weilanden en gemengd bos. Hiervoor is het eerder genoemde masterplan voor het landgoed en een detaillering van het arboretum gemaakt. Het arboretum is in 1987 aangelegd.
In 1995 is het landgoed eigendom geworden van de huidige eigenaars de familie Hof-Sanders.

Landgoed of buitenplaats

Soms wordt Landgoed Zoudtland weleens buitenplaats genoemd en daar is ook wat voor te zeggen. De begrippen buitenplaats en landgoed worden nogal eens met elkaar verwisseld.                                                           Een buitenplaats is een monumentaal huis, met bijgebouwen en een tuin of park. Ze zijn vaak in de 17^e en 18^e eeuw ontwikkelt door rijke burgers uit steden die ’s zomers op het platteland wilden wonen. Minder vermogende burgers huurden de herenkamer op een grote boerderij of maakten een herenboerderij in plaats van een monumentaal woonhuis.

Een landgoed is een landschappelijk samenhangend geheel bestaande uit bos natuur, tuin en park dat als een bedrijf wordt beheerd. Er behoren vaak verschillende boerderijen tot een landgoed.  Het misverstand van buitenplaats versus landgoed is ontstaan doordat veel buitenplaatsen zijn ontstaan op oudere landgoederen.